Phòng, chống các bệnh truyền nhiễm trong mùa hè

Do đặc điểm thời tiết khí hậu ở nước ta, cứ đến mùa hè, nhiều bệnh dịch lại phát triển ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của nhân dân như tiêu chảy, sốt xuất huyết, viêm não Nhật Bản, bệnh tay chân miệng…

Ðặc biệt là mùa hè năm nay, theo dự báo sẽ có sự biến đổi thời tiết, mưa nhiều, nóng ẩm, bão lụt sẽ tăng hơn. Về dịch bệnh, trong mùa hè năm nay nước ta sẽ phải tiếp tục đối mặt với dịch tả và các bệnh truyền nhiễm mới nổi và đang có nguy cơ lan rộng, đó là cúm A (H1N1) và cúm A (H5N1).

Vì vậy mọi người cần quan tâm và chủ động phòng tránh những căn bệnh hết sức nguy hiểm này. Bệnh cúm A (H1N1): Là bệnh hô hấp cấp tính ở người, có tính lây truyền cao do virus cúm A (H1N1) gây ra. Bệnh có triệu chứng giống như cúm, nhiễm trùng đường hô hấp dưới hoặc biểu hiện hội chứng viêm đường hô hấp cấp nặng, có thể dẫn đến suy hô hấp và tử vong.

Bệnh cúm A (H5N1): Cũng là bệnh hô hấp cấp tính và có tính rất nguy hiểm do virus cúm A (H5N1) gây ra, virus này chủ yếu gây bệnh trên gia cầm, các động vật máu nóng và trên người. Triệu chứng của bệnh về cơ bản cũng giống như cúm A (H1N1), tức là: Ho, sốt, hắt hơi, sổ mũi, mệt mỏi, nhiễm trùng đường hô hấp dưới, diễn biến nhanh và gây tử vong rất nhanh. Cúm A (H5N1) đã bùng phát thành nhiều đợt dịch gia cầm trên thế giới và Việt Nam, gây thiệt hại lớn về người và ảnh hưởng tới phát triển kinh tế - xã hội. Bệnh cúm A (H5N1) ở người chủ yếu là do lây trực tiếp từ gia cầm bệnh, ốm chết khi tiếp xúc hoặc giết mổ, ăn thịt. Tỷ lệ người bệnh tử vong trong hai năm gần đây là gần 100%. Cả bệnh cúm A (H1N1) và A (H5N1) đến nay đều chưa có thuốc điều trị đặc hiệu và chưa có vaccine phòng cho người.

Chúng ta có thể phòng bệnh cúm A (H5N1) bằng cách: Không vận chuyển, giết mổ, mua bán và sử dụng gia cầm chết hoặc gia cầm nghi bị bệnh. Khi có gia cầm chết phải báo ngay cho cán bộ thú y hoặc chính quyền địa phương, không vứt xác gia cầm bừa bãi. Chỉ ăn thịt và các sản phẩm gia cầm đã nấu chín kỹ, không ăn tiết canh, thịt, trứng nấu còn lòng đào. Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng và tăng cường vệ sinh cá nhân, đeo khẩu trang khi tiếp xúc với gia cầm. Khi có người bị ho, sốt cao có liên quan đến gia cầm bệnh, chết phải đến ngay cơ sở y tế để được khám, điều trị kịp thời.

Bệnh tiêu chảy cấp: Có thể là tiêu chảy thường hoặc tiêu chảy cấp nguy hiểm do phẩy khuẩn tả, kiết lỵ, thương hàn. Tiêu chảy thường do bị nhiễm virus, hoặc các loại vi khuẩn thông thường, bệnh chứng thường nhẹ hơn và ít gây thành dịch lớn so với tiêu chảy do phẩy khuẩn tả (còn gọi là dịch tả). Bệnh tả là bệnh tối nguy hiểm có thể gây tử vong cao. Mùa hè ở nước ta có khí hậu nóng ẩm nên các loại vi khuẩn dễ phát triển trong thực phẩm, thức ăn, làm cho thức ăn nhanh bị hỏng, bị ôi, thiu, là nguyên nhân gây nên nhiều trường hợp bị tiêu chảy. Mặt khác, sau những ngày mưa bão, lũ lụt thì các vi khuẩn càng có điều kiện sinh sôi, phát tán trong môi trường đất, nước, thực phẩm, làm cho số người mắc tiêu chảy càng tăng cao.

Ðể tránh không bị tiêu chảy hoặc tả, lỵ thương hàn, chúng ta cần: Tăng cường vệ sinh cá nhân. Bảo vệ nguồn nước và dùng nước sạch đặc biệt là trong mùa mưa bão, sát khuẩn nước bằng Cloramin B, không đổ chất thải, nước giặt, rửa xuống giếng, ao, hồ, sông, suối. Bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm như ăn chín, uống chín, không ăn rau sống, không uống nước lã, không ăn các thức ăn dễ bị nhiễm khuẩn như mắm tôm sống, hải sản tươi sống, gỏi cá, tiết canh, nem chua. Bên cạnh đó, cần tránh tập trung ăn uống đông người trong các dịp ma chay, cưới xin, cúng giỗ…, hạn chế tiếp xúc với người bệnh.

Bệnh sốt xuất huyết: Là bệnh nhiễm virus sốt xuất huyết Dengue cấp tính do muỗi truyền (muỗi vằn Aedes Aegypti). Muỗi vằn thường đẻ trứng và nở thành loăng quăng/bọ gậy ở các dụng cụ chứa nước quanh nhà, nơi chứa nước tự nhiên như hốc cây, kẽ lá, gốc tre nứa, các vật dụng chứa nước sinh hoạt để lâu ngày như chum, vại, bể nước mưa, lọ hoa… hoặc các đồ phế thải chứa nước như lốp xe, chai lọ vỡ, vỏ đồ hộp, gáo dừa… Bệnh sốt xuất huyết có thể gây tử vong và gây thành dịch lớn, hiện chưa có vaccine phòng bệnh. Ðể phòng bệnh sốt xuất huyết, người dân cần loại bỏ nơi sinh sản của muỗi, diệt loăng quăng/bọ gậy bằng cách thường xuyên thu gom, tiêu hủy các đồ phế thải chứa nước như lốp xe, chai lọ vỡ, vỏ đồ hộp, gáo dừa… Thường xuyên thau rửa chum vại, bể nước mưa, lọ hoa, úp ngược các vật dụng chứa nước không dùng đến như xô, chậu, chén bát, máng nước uống của gia súc, gia cầm. Tổ chức phun hóa chất diệt muỗi quy mô cộng đồng hoặc phun diệt muỗi trong nhà bằng các bình xịt muỗi cầm tay.

Bệnh viêm não Nhật Bản: Là bệnh do một loại virus có tên là virus viêm não Nhật Bản gây nên, trung gian truyền bệnh là muỗi Culex, một loại muỗi thường sống ở các vùng có nhiều ao tù và đồng ruộng lúa nước. Ổ chứa virus viêm não Nhật Bản thường là lợn, dơi, chim hoang dã. Bệnh viêm não Nhật Bản thường có tỷ lệ mắc cao vào mùa hè, có thể gây tử vong hoặc để lại di chứng suốt đời và có thể gây thành dịch lớn. Bệnh viêm não Nhật Bản có thể phòng bằng cách: Tiêm vaccine phòng bệnh, thường chỉ tiêm cho trẻ em, mỗi trẻ cần được tiêm đủ ba mũi theo hướng dẫn của cán bộ y tế. Ngoài ra, cần thực hiện các biện pháp chống muỗi đốt và loại bỏ nơi sinh sản của muỗi, thả cá tại các ao, hồ, ruộng lúa nước để diệt loăng quăng (bọ gậy), làm chuồng gia súc xa nhà.

Bệnh tay chân miệng: là bệnh truyền nhiễm do virus đường ruột, thường gặp nhất là coxsackievirus A16, đôi khi do enterovirus 71 (EV71) gây nên. EV 71 là virus gây bệnh nguy hiểm dễ dẫn tới viêm não và tử vong. Bệnh lây từ người sang người do tiếp xúc trực tiếp với nước bọt, dịch tiết mũi, họng, dịch của các bọng nước khi vỡ hoặc qua đường phân - miệng tức là mắc bệnh do ăn phải thức ăn, nước uống bị nhiễm virus (vì virus tồn tại trong nước, đất, rau và các loại thức ăn khác). Ðây là bệnh dễ trở nên nguy hiểm vì có thể diễn tiến rất nhanh với các biến chứng nặng như suy tuần hoàn, suy hô hấp, hôn mê, co giật và dẫn đến tử vong trong vòng 48 giờ. Bệnh này thường gặp ở trẻ nhỏ từ 6 tháng đến 3 tuổi, đặc biệt là các cháu đang đi nhà trẻ, mẫu giáo. Cách phòng bệnh là: tránh tiếp xúc với các nguồn lây theo đường tiêu hóa; tăng cường vệ sinh cá nhân, rửa tay bằng xà phòng (nhất là sau khi thay quần áo, tã, sau khi tiếp xúc với phân, nước bọt). Rửa sạch sàn nhà, vật dụng đồ chơi của trẻ, lau sàn nhà bằng dung dịch sát khuẩn Cloramin B 2%. Khi có trẻ bị bệnh phải cách ly tại nhà, không cho đến nhà trẻ, trường học trong tuần đầu tiên của bệnh.

Các biện pháp để phòng bệnh chung cho các bệnh truyền nhiễm mới nổi và bệnh dịch trong mùa hè, mùa mưa bão sắp tới là: Mọi người dân cần tăng cường sức khỏe và khả năng phòng bệnh bằng cách ăn uống đủ chất, ăn nhiều rau xanh, hoa quả, thức ăn có nhiều vi-ta-min; có chế độ làm việc, sinh hoạt, luyện tập thể thao và nghỉ ngơi hợp lý. Khi có người bị bệnh hoặc nghi bị các bệnh trên cần phải đến ngay cơ sở y tế để được khám, điều trị và xử lý kịp thời, không để bệnh lây lan ra người thân và cộng đồng.